Mỗi cảm xúc sinh ra không phải ngẫu nhiên mà đó là kết quả của những thói quen âm thầm định hình trong tâm trí ta qua năm tháng. Những thói quen của cảm xúc này định hình cách ta phản ứng với cuộc sống, tạo nên vòng lặp vô hình chi phối từng suy nghĩ và hành động. Khi những cảm xúc tiêu cực như sợ hãi, giận dữ hay bốc đồng lặp đi lặp lại, chúng sẽ trở thành lối mòn kéo ta xa rời khỏi những mục tiêu.
Nhưng cảm xúc cũng có thể hoàn toàn được dẫn dắt.
Khi bạn nhận diện, hiểu rõ những thói quen cảm xúc của mình, chúng sẽ trở thành bàn đạp giúp bạn trưởng thành và vươn xa hơn trong cuộc đời mình.
Vòng lặp vô hình điều khiển cuộc đời
Cảm xúc không phải những cơn sóng nhất thời mà là dòng chảy liên tục được hình thành từ những thói quen vốn đã ăn sâu vào tâm trí. Chúng len lỏi qua từng hành động, từng trải nghiệm, từng lời nói và cả trong những khoảnh khắc ta lặng im nhìn cuộc đời. Theo thời gian, những thói quen này trở thành lăng kính soi rọi cuộc đời mỗi chúng ta, để rồi cuộc đời “nở hoa hay bế tắc” là tùy theo những vòng lặp cảm xúc ấy.
Giống như dòng nước, cảm xúc chảy theo những lối mòn sẵn có. Nếu không được dẫn dắt, chúng sẽ đưa ta vào ngõ cụt của sợ hãi, giận dữ hay vô minh.
Những cảm xúc tiêu cực không tự nhiên mà có.
Chúng sinh ra từ những phản ứng lặp đi lặp lại trước đau khổ, tổn thương, thất bại hay sự thiếu vắng của yêu thương. Và ta càng để mặc chúng, những lối mòn đó càng trở nên sâu hơn, biến mọi thử thách trở thành gánh nặng không thể vượt qua.
Nhưng, như dòng nước của những con sông sẽ tưới mát và nuôi dưỡng 2 bờ xanh mát để rồi đổ về biển lớn – cảm xúc tích cực cũng tương tự như thế. Chúng nuôi dưỡng tâm hồn mỗi con người, chúng cho ta niềm vui, lòng biết ơn cuộc sống, tình yêu thương, hy vọng và sự bình thản với cuộc đời.
Bí mật không nằm ở việc cố gắng triệt tiêu cảm xúc tiêu cực mà là học cách quan sát, hiểu và hướng chúng chảy như dòng nước, dòng nước của sự minh triết.
Khi bạn nhận diện được cảm xúc của mình, biết lúc nào chúng bùng lên, tại sao chúng lại xuất hiện; khi đó, bạn không còn để cảm xúc cuốn trôi.
Cảm xúc không phải là kẻ thù. Chúng là những người bạn đồng hành và mang đến những bài học quý giá. Im lặng có thể nuôi dưỡng sự khiêm tốn, sợ hãi có thể là nguồn cội của dũng cảm, khổ đau có thể mở ra cánh của của an lạc.
Và cảm xúc là một loại sức mạnh.
Khi nhận diện và chuyển hóa chúng, bạn có thể chạm tới phiên bản tốt nhất của chính mình.
Nhận diện cảm xúc
Trading không chỉ là cuộc chiến với thị trường, mà còn là cuộc chiến nội tại giữa lý trí và cảm xúc. Trong mỗi giao dịch, cảm xúc âm thầm len lỏi, tác động đến cách bạn suy nghĩ, quyết định và hành động.
Sợ hãi, tham lam, tiếc nuối hay tự mãn có thể dễ dàng biến bạn từ một Trader sáng suốt thành kẻ bốc đồng, đánh mất kiểm soát.
Nhận diện cảm xúc là một trong những việc quan trọng để bạn có thể làm chủ cuộc chơi này.
Khi thị trường đi ngược lại kỳ vọng, bạn phản ứng ra sao?
Sự hoảng loạn thúc giục bạn cắt lệnh sớm hay sự tham lam khiến bạn nuôi lệnh quá lâu để rồi từ lợi nhuận biến thành thua lỗ?
Khi có một giao dịch thắng lớn, sự vui sướng có làm bạn mất đi sự tỉnh táo?
Những cảm xúc này không phải nhất thời; chúng là những mô thức hành vi, lặp đi lặp lại, âm thầm chi phối kết quả giao dịch của bạn. Nhận diện cảm xúc là nghệ thuật tạm dừng, quan sát và thấu hiểu chính mình.
Trading là quán chiếu và chiến thắng chính mình. Khi bạn nhận diện và làm chủ cảm xúc, thị trường không còn là nơi đầy rẫy rủi ro mà trở thành sân chơi nơi bạn vững tin tiến bước.
Làm chủ cảm xúc là làm chủ vận mệnh của bạn trong trading.
Làm chủ cảm xúc trong Trading
Cảm xúc con người gồm 2 dạng:
- Nguyên sinh và diễn sinh.
Cảm xúc nguyên sinh là bản năng tự nhiên, là những phản ứng từ bên trong mỗi người. Trong khi đó, cảm xúc diễn sinh lại tới từ bên ngoài.
Để kiểm soát được cảm xúc, điều cốt lõi là làm chủ được cảm xúc diễn sinh, vì chính chúng là nguồn gốc của những bất an, sợ hãi; nguyên nhân chính dẫn đến những quyết định sai lầm.
Và để làm chủ được cảm xúc diễn sinh, hãy tập trung vào điều chỉnh suy nghĩ và phản ứng bên trong. Hãy làm những thứ mà ta có toàn quyền kiểm soát và bỏ qua những thứ ta không có quyền kiểm soát, hay nói cách khác là bạn hãy “hướng vào bên trong” và lắng nghe chính mình.
Điều này đòi hỏi sự cân bằng giữa kỷ luật và khả năng buông bỏ.
Trong trading, sự lười biếng vừa phải đôi khi lại là yếu tố giúp ta lắng nghe được trực giác của mình. Sự im lặng trong tâm trí mở đường cho những linh cảm vi tế về thị trường, một dạng kết nối sâu sắc giữa trí tuệ và thực tại.
Sứ mệnh cuộc đời
Việc kiểm soát cảm xúc là một phần nhỏ của một hành trình lớn hơn, đó là tìm kiếm sứ mệnh cuộc đời.
Sứ mệnh cuộc đời – thứ tựa như ngọn hải đăng trong đêm tối, mới là nguồn sống thực sự của mỗi con người. Mỗi người đều sinh ra với một sứ mệnh riêng và chỉ khi tìm thấy sứ mệnh của mình, ta mới có thể bước đi trên con đường rõ ràng và đầy ý nghĩa.
Vậy làm sao để cuộc đời đi đúng hướng?
Câu trả lời nằm ở tiến trình nền tảng: Suy nghĩ, Nhận thức và Hành động.
- Suy nghĩ định hình cách ta nhìn nhận thế giới.
- Nhận thức quyết định hành động.
- Hành động dẫn đến kết quả, và kết quả chính là những viên gạch xây nên vận mệnh của ta.
Đây chính là tiến trình nhân – quả bất biến, quyết định số phận của mỗi con người.
Làm sao để đạt được tự giác trong từng bước này?
- Suy nghĩ có tự giác: Hãy tìm về sự tỉnh thức. Học cách đặt câu hỏi: “Chủ nhân của cơ thể này là ai? Ai đang điều khiển cuộc đời mình?”. Và sống trong giây phút hiện tại là chìa khóa giúp ta thoát khỏi sự xao lãng của bản năng và cảm xúc vô thức.
- Nhận thức có tự giác: Đặt niềm tin vào chính mình. Tin rằng bản thân đủ khả năng đối diện và vượt qua mọi thử thách sẽ là ánh sáng dẫn lối qua những thời điểm mông lung của cuộc đời.
- Hành động có tự giác: Đảm bảo suy nghĩ, nhận thức và hành động luôn đồng nhất. Điều này đòi hỏi việc tuân theo một trong những giá trị cao nhất – Đạo Đức. Đạo Đức không chỉ là khuôn khổ ràng buộc mà còn định hướng hành động của ta hòa hợp với ý nghĩa sâu xa nhất của cuộc sống, để gieo trồng những hạt mầm tốt cho cuộc sống của mình và gặt quả ngọt về sau.
Hành trình làm chủ cảm xúc và sống trọn vẹn không phải là một con đường dễ dàng nhưng nó xứng đáng. Bởi chỉ khi kiểm soát được suy nghĩ, nhận thức và hành động, ta mới sống có Đạo Đức, ta mới thực sự điều khiển được vận mệnh và đánh thức ý nghĩa cuộc đời mình.
Các bài viết tiếp theo trong phần “Tâm” của tamtuean.com sẽ tiếp tục chia sẻ chi tiết hơn những việc cần thực hiện để trở thành một Trader tỉnh thức. Hẹn gặp lại các bạn vào tuần tiếp theo.
Đừng quên tham gia cộng đồng Tâm Tuệ An để nhận được những chia sẻ quý báu từ các Trader khác giúp cho việc học hỏi và giao dịch tốt hơn.
Cộng đồng Tâm Tuệ An:
- Fanpage: https://www.facebook.com/tamtuean.tta
- Youtube: www.youtube.com/@tamtueantrading
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@tamtueantrading
Chúc bạn giao dịch hiệu quả và rút lợi nhuận đều đặn.
